Dịch âm đạo là chất dịch xuất hiện ở cửa âm đạo nên thường gọi là “dịch tiết âm đạo”, nhưng vì xuất xứ từ cổ tử cung nên nó còn có tên gọi là “dịch tiết cổ tử cung”. Dịch thường có màu trắng trong, trắng đục hoặc hơi ngả vàng, có thể nhiều hay ít tùy từng cơ thể.
Ngoài việc giữ ẩm cho âm đạo, dịch tiết âm đạo còn có chức năng tạo điều kiện thuận lợi cho tinh trùng vào tử cung khi có trứng rụng, hoặc cản trở việc thâm nhập đó khi không có trứng đợi tinh trùng. Do đó nó thay đổi theo thời gian trong chu kỳ.
Sau khi hết đợt hành kinh, bạn có thể thấy khô ở cửa mình và không có dịch tiết. Bạn cũng có thể thấy một trong 2 dạng chất dịch: đặc dính hoặc loãng ướt. Nó trong như lòng trắng trứng, có thể hơi hồng. Cầm giữa hai ngón tay, bạn có thể kéo dài ra được. Trứng rụng trong khoảng thời gian này. Khi thấy dịch tiết nhiều trong khoảng thời gian này, nhiều bạn có thể nghĩ mình bị bệnh, như vậy là nhầm đấy.
Những dấu hiệu bất thường của dịch âm đạo
Dịch âm đạo quá nhiều
Màu sắc dịch âm đạo dù trong suốt như nước, nhưng lại ra liên tục, rất nhiều, đến nỗi ướt hết cả đáy quần chíp? Đây là dấu hiệu liên quan đến viêm âm đạo mãn tính và xói mòn cổ tử cung. Bạn cần đến bác sĩ sớm để tiến hành kiểm tra, trị liệu.
Dịch âm đạo có mùi và sủi bọt
Nếu dịch âm đạo nhiều, màu trắng, xanh hoặc vàng, có bọt, kèm theo mùi hôi rất khó chịu... thì có thể bạn đã bị viêm âm đạo Trichomonas. Trong trường hợp này, bạn nên dừng ngay hoạt động quan hệ tình dục, tới gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Dịch âm đạo có máu
Khi thấy có máu lẫn trong dịch âm đạo thì dù ít hay nhiều bạn cũng nên đi khám sớm bởi đó có thể là do khối u ác tính, như ung thư cổ tử cung, ung thư tử cung... gây ra. Một số tổn thương lành tính cũng có thể xảy ra trong trường hợp này, như xói mòn cổ tử cung, bướu cổ tử cung hoặc phản ứng phụ của đặt vòng tránh thai.
Dịch âm đạo đặc quánh như đậu phụ
Đây là biểu hiện đặc biệt của viêm âm đạo do nấm, thường còn kèm theo dấu hiệu ngứa ran ở âm hộ. Bệnh dễ mắc phải ở chị em mắc bệnh tiểu đường và phụ nhữ mang thai, bởi đây là hai đối tượng có thể chất kém, hệ thống miễn dịch giảm, dễ bị nhiễm nấm khuẩn hơn cả.
Dịch âm đạo màu vàng
Dịch âm đạo màu vàng thường là dấu hiệu của xói mòn cổ tử cung, viêm cổ tử cung mãn tính, hoặc viêm nhiễm nhẹ. Nếu dịch âm đạo từ màu vàng chuyển sang dịch âm đạo dạng mủ vàng, có nghĩa bạn đang chuyển sang giai đoạn viêm nặng, có khả năng là viêm nội mạc tử cung hoặc viêm vùng chậu cấp tính. Lúc này, bạn cần kịp thời đến bác sĩ để điều trị.
4 nguyên nhân chính khiến dịch âm đạo nhiều hơn bình thường
Nhiễm trùng âm đạo
Nếu bạn bị nhiễm trùng âm đạo, bạn cũng có thể gặp phải tình trạng dịch âm đạo tiết ra nhiều. Trong trường hợp này, dịch âm đạo không những ra nhiều mà còn có màu sắc khác thường và nặng mùi như hôi, tanh...
Vi khuẩn phát triển quá mức làm mất cân bằng độ pH trong môi trường âm đạo, điều này càng tạo cơ hội cho các vi khuẩn gây hại tăng lên. Tình trạng viêm âm đạo tái phát do vi khuẩn rất phổ biến và hậu quả kéo theo có thể là khí hư ra nhiều kèm theo phát ban, ngứa, đau nhức,, nóng rát âm hộ khi đi tiểu...
Trong trường hợp dịch âm đạo tăng lên nhiều, lại kèm theo có màu vàng, màu xanh hoặc màu xám thì bạn cần đi khám càng sớm càng tốt. Nếu dịch âm đạo có dạng khối hoặc dày hơn bình thường thì cũng có thể là dấu hiệu nhiễm trùng.
Mang thai
Trong thời kì mang thai, "vùng kín" của người phụ nữ nhận được nhiều máu hơn do hormone trong cơ thể người phụ nữ có sự thay đổi lớn. Hai hormone là estrogen và progesterone khiến âm đạo mềm để tiết ra nhiều dịch hơn. Đây là nguyên nhân làm tăng dịch tiết âm đạo.
Các dịch tiết âm đạo thường là màu trắng sữa hoặc trong và giống như màng nhầy. Dịch nhầy thường không có mùi khó chịu (nhưng nó có thể có mùi của những loại thực phẩm bạn ăn). Dịch âm đạo trong thời kì mang thai không gây kích thích, không gây đau hoặc ngứa ngáy. Đến cuối thai kì, một số chị em thấy tiết nhiều dịch hơn, đặc biệt là lúc thức giấc. Điều này nhiều khi bị nhầm lẫn với vỡ ối. Nếu bạn lo lắng, hãy tham khảo tư vấn của bác sĩ.
Rụng trứng
Hầu hết chị em đều có dịch âm đạo trong suốt chu kì kinh nguyệt của mình. Dịch âm đạo xuất hiện nhiều hơn ở thời điểm giữa thời kỳ kinh nguyệt - gọi là giai đoạn rụng trứng.
Sau chu kỳ, vùng kín thường có xu hướng khô ráo và sạch sẽ trong vài ngày. Sau đó, âm đạo bắt đầu xuất hiện chất nhầy trắng. Bước vào thời điểm rụng trứng, vùng kín thường tiết dịch trắng trong (giống lòng trắng trứng gà), ẩm ướt.
Đặc biệt, trong ngày rụng trứng, đặc biệt là trước thời điểm rụng trứng 12 - 24 giờ, lượng estrogen tăng lên, dịch tiết ra càng nhiều, vì thế làm cho chị em cảm thấy ẩm ướt, khó chịu vùng âm hộ. Nếu điều này khiến cho bạn khó chịu thì bạn có thể thể vệ sinh liên tục và giữ cho "vùng kín" khô thoáng bằng cách mặc quần lót thoáng mát để cảm thấy dễ chịu.
Căng thẳng
Căng thẳng và sự thay đổi cảm xúc có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng hormone trong cơ thể người phụ nữ. Bất kì sự thay đổi hormone nào cũng đều có thể ảnh hưởng đến chu kì kinh nguyệt và sự tiết dịch âm đạo. Trong trường hợp tiết dịch âm đạo có những thay đổi rõ rệt về màu sắc, độ kết dính hoặc nặng mùi thì có thể đó là dấu hiệu bệnh lý, bạn cần đi khám càng sớm càng tốt.
Tăng tiết dịch âm đạo thường thấy nhất ở những người đang hoặc là căng thẳng hoặc là có cảm xúc mạnh mẽ. Hứng thú tình dục cũng là nguyên nhân khiến chị em tiết nhiều dịch âm đạo hơn bình thường.
Để phòng chống dịch âm đạo bất thường, trước tiên bạn cần chú ý đến chế độ ăn uống, hạn chế ăn đồ cay và dầu mỡ, đồ có tính lạnh. Ngoài ra, giữ vệ sinh vùng âm đạo tốt bằng cách:
- Vệ sinh với nước ấm nhẹ nhàng.
- Không thụt rửa âm đạo và cũng tránh dùng thuốc xịt âm đạo.
- Không sử dụng xà phòng có mùi thơm để vệ sinh âm đạo.
- Sau khi đi vệ sinh, nếu dùng giấy lau thì lau từ trước ra sau để tránh vi khuẩn vào âm đạo và gây nhiễm trùng.
- Mặc quần lót 100% cotton và tránh quần áo quá chật.