Đa nang buồng trứng là một trong những bệnh phụ khoa phổ biến. Bệnh xảy ra do sự mất cân bằng nội tiết tố dẫn đến giảm khả năng sinh sản và làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng khác. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu của đa nang buồng trứng và cách điều trị hiệu quả trong bài viết dưới đây.
Đa nang buồng trứng là gì?
Đa nang buồng trứng (Polycystic Ovary Syndrome – PCOS) là tình trạng rối loạn nội tiết tố hay gặp ở nữ giới trong độ tuổi sinh sản. Bệnh lý này gây ra những tác động nhất định lên buồng trứng làm rối loạn chu kỳ kinh nguyệt.
Ngoài ra, những phụ nữ mắc đa nang buồng trứng sẽ nhận thấy sự gia tăng bất thường của nồng độ androgen - hormone nam trong cơ thể. Chất này khi hình thành trong cơ thể sẽ gây gián đoạn sự phát triển nang noãn dẫn đến hình thành những nang nhỏ do nang noãn không phát triển, trứng không trưởng thành và không xảy ra hiện tượng rụng trứng.
Buồng trứng đa nang là hiện tượng dễ gặp trong độ tuổi sinh sản
Dấu hiệu buồng trứng đa nang
Trong một số trường hợp, các dấu hiệu đa nang buồng trứng xuất hiện sớm trong kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Tuy nhiên, hầu hết trường hợp chỉ có thể phát hiện ra bệnh khi họ gặp vấn đề sinh sản. Những biểu hiện đa nang buồng trứng mà nếu để ý chị em có thể phát hiện ra như:
- Kinh nguyệt không đều: Chu kỳ kinh nguyệt có thể kéo dài bất thường và không đều. Nguyên nhân là do quá trình rụng trứng trục trặc làm niêm mạc tử cung không bị bong ra hàng tháng.
- Béo phì: Đa số trường hợp phụ nữ đa nang buồng trứng bị thừa cân, béo phì. Đây là một trong những yếu tố nhận biết bệnh lý buồng trứng đa nang.
- Lông tóc phát triển mạnh: Nữ giới mắc bệnh lý đa nang buồng trứng dẫn đến hormone nam tăng trưởng gây ra hiện tượng rậm lông ở ngực, mặt, bụng, lưng. Ngoài ra, một số đối tượng còn bị hói đầu do nang tóc yếu dẫn đến rụng tóc nhiều.
- Da mặt nhờn: Nồng độ nội tiết tố thay đổi thất thường khiến da tiết nhiều dầu gây ra mụn trứng cá, đặc biệt ở phần ngực, mặt và lưng.
- Sạm da: Những vùng da sẫm màu xuất hiện nhiều ở các khu vực có nếp gấp như vùng dưới vú, vùng bẹn hay vùng cổ.
Đa nang buồng trứng gây tình trạng kinh nguyệt không đều
Tại sao bị đa nang buồng trứng?
Đa nang buồng trứng có thể do nhiều nguyên nhân. Dưới đây là những yếu tố làm tăng nguy cơ gây bệnh lý này.
Yếu tố di truyền
Yếu tố di truyền là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến đa nang buồng trứng. Nếu gia đình có mẹ hay chị gái mắc buồng trứng đa nang thì khả năng cao bạn cũng có thể mắc bệnh lý này.
Dư thừa insulin
Insulin dư thừa chính là nguyên nhân dẫn đến thúc đẩy quá trình sản xuất androgen buồng trứng. Gia tăng androgen sẽ gây cản trở sự phát triển nang trứng, làm giảm khả năng rụng trứng dẫn đến bệnh đa nang buồng trứng.
Do chế độ ăn uống
Chế độ ăn nhiều tinh bột là một trong những nguyên nhân gây buồng trứng đa nang. Vì vậy, đa nang buồng trứng nên ăn gì, kiêng ăn gì là điều bạn cần cân nhắc nếu gia đình có người mắc bệnh này.
Đa nang buồng trứng có nguy hiểm không?
Đa nang buồng trứng là chứng bệnh phụ khoa nguy hiểm gây ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng sinh sản và nhiều vấn đề liên quan đến sức khỏe khác. Cụ thể như:
Đa nang buồng trứng có thai được không?
Rất nhiều người lo lắng bệnh lý này sẽ ảnh hưởng đến chức năng sinh sản và dẫn đến vô sinh. Thực chất, đa nang buồng trứng cũng là một bệnh phụ khoa thông thường nên bạn vẫn có khả năng mang thai tự nhiên.
Nghiên cứu cho thấy, không phải trường hợp mắc bệnh lý đa nang buồng trứng nào cũng không thể mang thai, vẫn có những trường hợp người bệnh mang thai tự nhiên nếu được điều trị kịp thời. Tuy nhiên, nếu bệnh lý này không được phát hiện kịp thời và để lâu thì nguy cơ vô sinh tương đối cao.
Đa nang buồng trứng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản
Hội chứng chuyển hóa
Hội chứng chuyển hóa là thuật ngữ quen thuộc ở những đối tượng có nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, tiểu đường. Bệnh đa nang buồng trứng có khả năng làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý này, ngay cả với những đối tượng có thể trạng gầy gò.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do insulin trong cơ thể cao hơn mức bình thường dẫn đến tăng hàm lượng cholesterol gây tăng huyết áp, xơ vữa động mạch và làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ não.
Hội chứng ngưng thở lúc ngủ
Hội chứng ngưng thở lúc ngủ là biến chứng của bệnh đa nang buồng trứng 2 bên. Ngoài triệu chứng ngáy, ngưng thở khi ngủ là triệu chứng khá phổ biến. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do rối loạn nội tiết tố, tăng cân bất thường.
Ung thư nội mạc tử cung
Người mắc buồng trứng đa nang có khả năng bị ung thư nội mạc tử cung cao hơn hẳn người thường. Nguy cơ sẽ càng tăng cao nếu người bệnh bị thừa cân, béo phì.
Hàm lượng estrogen sẽ tác động trực tiếp đến nội mạc tử cung khiến chúng dày lên chuẩn bị đón trứng thụ tinh về tổ. Nếu phụ nữ không thụ thai, niêm mạc này sẽ bong ra và bắt đầu kỳ kinh mới.
Nếu người bệnh gặp rối loạn chu kỳ kinh nguyệt hay mất kinh do mắc đa nang buồng trứng (PCOS) sẽ khiến niêm mạc tử cung dày lên nhưng không bong ra được làm tăng nguy cơ gây ung thư nội mạc tử cung.
Phiền muộn
Đa nang buồng trứng gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe người bệnh. Không chỉ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, người bị đa nang buồng trứng còn có nguy cơ bị ảnh hưởng về tâm lý, cụ thể là phiền muộn hay hội chứng trầm cảm do những thay đổi từ bên ngoài như sạm da, nổi mụn, rậm lông, hói đầu, thừa cân,...
Chẩn đoán bệnh đa nang buồng trứng
Theo tiêu chuẩn Châu Âu, việc chẩn đoán bệnh đa nang buồng trứng được phát hiện qua hình ảnh siêu âm. Tại Việt Nam, tiêu chí chẩn đoán bệnh lý có thể đi kèm cùng một vài triệu chứng khác như:
- Chu kỳ kinh nguyệt lớn hơn 35 ngày hoặc không có kinh quá 6 tháng.
- Tình trạng rậm lông bất thường, da tiết dầu, mọc mụn trứng cá.
- Hình ảnh siêu âm ngày thứ 2 đến thứ 5 của chu kỳ kinh nguyệt có khoảng 12 nang kích thước 2 – 9mm và thể tích buồng trứng tăng bất thường.
- Khi cơ thể phụ nữ xuất hiện khoảng 2/3 tiêu chí kể trên thì bệnh nhân được chẩn đoán là mắc hội chứng buồng trứng đa nang.
Phương pháp điều trị buồng trứng đa nang hiện nay
Điều trị buồng trứng đa nang hiện nay chưa có phương pháp đặc hiệu. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể được chăm sóc và điều trị triệu chứng bằng những phương pháp như:
Sử dụng thuốc
Sử dụng thuốc là phương pháp điều trị buồng trứng đa nang hỗ trợ người bệnh có thai tự nhiên. Thông thường, các bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kích thích rụng trứng và xem xét theo từng trường hợp bệnh nhân để điều chỉnh lượng thuốc và loại thuốc phù hợp nhất.
Phẫu thuật nội soi buồng trứng
Phẫu thuật nội soi buồng trứng là một trong những lựa chọn phổ biến trong điều trị buồng trứng đa nang. Bác sĩ tiến hành mở ổ bụng tạo ra những lỗ nhỏ trong buồng trứng và làm giảm kích tố nam, tăng khả năng rụng trứng cho cơ thể người bệnh. Phương pháp này chỉ mang tính tạm thời nhưng có thể giúp khoảng 50% phụ nữ bị đa nang buồng trứng mang thai sau khoảng một năm phẫu thuật.
Phẫu thuật nội soi điều trị đa nang buồng trứng
Thụ tinh ống nghiệm IVF
Nếu các phương pháp trên không mang lại hiệu quả, thụ tinh ống nghiệm sẽ là giải pháp tối ưu nhất. Để tiến hành phương pháp này, bác sĩ sẽ lấy tinh trùng và trứng để tiến hành quá trình thụ tinh nhân tạo trong phòng thí nghiệm.
Phôi sau khi hoàn thành được cấy vào tử cung của phụ nữ và phát triển thành thai nhi. Tỷ lệ thành công của phương pháp này phụ thuộc vào độ tuổi, khả năng sinh sản và tình trạng của người bệnh.
Hỗ trợ điều trị đa nang buồng trứng hiệu quả bằng sản phẩm từ thiên nhiên
Ngoài những phương pháp kể trên, bạn có thể kết hợp sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ điều trị u nang buồng trứng có thành phần từ thiên nhiên. Việc sử dụng sản phẩm thiên nhiên và bổ sung dinh dưỡng, luyện tập đúng cách là phương pháp giúp hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả được nhiều chị em tin dùng.
Các sản phẩm từ thiên nhiên hỗ trợ điều trị đa nang buồng trứng hiện nay thường chứa những dược liệu quý như: Hoàng kỳ, khương hoàng, hoàng cầm, cây trinh nữ hoàng cung,... đem lại nhiều công dụng.
Đặc biệt, thành phần cây trinh nữ hoàng cung chứa crinafolidine; crinam, hamayne,... được các chuyên gia đánh giá cao trong hỗ trợ điều trị đa nang buồng trứng. Những lợi ích của giống cây này trong điều trị bệnh phụ khoa đã được Bệnh viện Hữu Nghị Việt – Xô kiểm chứng công dụng thông qua 158 bệnh nhân mắc các chứng bệnh tương tự.
Ngoài ra, khương hoàng cũng là nguyên liệu thiên nhiên được nhắc đến nhiều trong các sản phẩm hỗ trợ điều trị đa nang buồng trứng. Trong loại cây này chứa chất curcumin có tác dụng chống viêm cực mạnh và chống lại các bệnh lý liên quan đến u xơ tử cung, đa nang buồng trứng.
Cách phòng tránh hội chứng buồng trứng đa nang
Nhằm làm giảm các triệu chứng và phòng ngừa hội chứng buồng trứng đa nang, bạn cần lưu ý những vấn đề như:
Duy trì cân nặng hợp lý
Giảm cân giúp bạn giữ mức cân nặng phù hợp và ổn định nồng độ insulin, androgen trong cơ thể. Điều này giúp phục hồi quá trình rụng trứng theo đúng chu kỳ và giảm nguy cơ mắc bệnh đa nang buồng trứng.
Bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ chuyên khoa về đa nang buồng trứng kiêng ăn gì và nên ăn gì để có chế độ dinh dưỡng phù hợp với thể trạng, đạt được mục tiêu giảm cân an toàn và hiệu quả nhất.
Duy trì mức cân nặng hợp lý giúp cải thiện bệnh đa nang buồng trứng
Hạn chế carbohydrate
Bạn nên cân nhắc lựa chọn chế độ ăn có hàm lượng carbohydrate phức tạp nhằm làm tăng chậm lượng đường có trong máu. Nhìn chung, để phòng ngừa đa nang buồng trứng bạn cần hạn chế nhóm thực phẩm chứa loại carbohydrate tinh chế như bánh ngọt, bánh mì trắng.
Tập thể dục thường xuyên
Tập thể dục đều đặn là giải pháp giúp bạn giảm lượng đường trong máu. Với người bệnh đa nang buồng trứng, việc thường xuyên tập luyện và vận động sẽ làm giảm quá trình kháng insulin của cơ thể và kiểm soát cân nặng hiệu quả.
Bài viết này là những chia sẻ về bệnh lý đa nang buồng trứng. Hy vọng đây sẽ là những thông tin hữu ích giúp bạn có thêm kiến thức trong vấn đề này. Hãy để lại bình luận hoặc gọi cho chúng tôi để được giải đáp những thắc mắc liên quan đến bệnh đa nang buồng trứng bạn nhé!
Link tham khảo:
https://www.nhs.uk/conditions/polycystic-ovary-syndrome-pcos/
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/pcos/symptoms-causes/syc-20353439